අන්තර්ජාල අපරාධවලට කාන්තාවන් වැඩියෙන් ගොදුරු වෙන්නේ ඇයි?

වත්මන් ඩිජිටල් යුගයේ අන්තර්ජාලය ජනතාවගේ ජීවිතවල තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.

නමුත්, අන්තර්ජාලයේ ව්‍යාප්තියත් සමගම අන්තර්ජාල අපරාධද ඉහළ ගොස් ඇත. මේ අතර, ශ්‍රී ලංකාවේ කාන්තාවන් මෙම අපරාධවලට වැඩි වශයෙන් ගොදුරු වන බවට සංඛ්‍යාලේඛන හෙළි කරයි.

ශ්‍රී ලංකා පොලීසියට අනුව, වාර්ෂිකව අන්තර්ජාල මූල්‍ය අපරාධ සම්බන්ධයෙන් පැමිණිලි 5,000කට වඩා ලැබෙන බව වාර්තා වේ.

මෙම අපරාධවලින් වැඩි ප්‍රමාණයකට ගොදුරු වන්නේ කාන්තාවන් බව සංඛ්‍යාලේඛනවලින් පෙනී යයි. මූල්‍ය වංචා, හැකිං, අනන්‍යතා සොරකම්, සමාජ මාධ්‍ය හරහා බලපෑම් කිරීම් (cyberbullying) සහ ලිංගික හිංසනය වැනි අන්තර්ජාල අපරාධ කාන්තාවන්ට එරෙහිව වැඩි වශයෙන් සිදුවේ.

කාන්තාවන් අන්තර්ජාල අපරාධවලට වැඩි වශයෙන් ගොදුරු වීමට හේතු කිහිපයක් බලපායි: 

සමාජ මාධ්‍යවල ඉහළ භාවිතය: කාන්තාවන්, විශේෂයෙන් තරුණියන්, සමාජ මාධ්‍ය භාවිතයේ යෙදෙන ප්‍රමාණය ඉහළ ය. මෙය ඔවුන්ව වංචනික ඊමේල්, සමාජ ඉංජිනේරු (social engineering) හෝ බොරු ත්‍යාග ලබාදෙන බවට පෙන්වන වංචාවලට ගොදුරු වීමේ අවදානම වැඩි කරයි.

අඩු තාක්ෂණික දැනුම: සමහර කාන්තාවන්ට අන්තර්ජාල ආරක්ෂාව පිළිබඳ ප්‍රමාණවත් දැනුමක් නොමැති වීම හේතුවෙන්, ඔවුන් වංචනික වෙබ් අඩවි, හැකිං උත්සාහයන් හෝ ෆිෂිං (phishing) ඊමේල්වලට රැවටීමට ඉඩ ඇත.

ලිංගික භේදය මත පදනම් වූ ඉලක්කගත බලපෑම: අන්තර්ජාල අපරාධකරුවන් බොහෝ විට කාන්තාවන්ව ඉලක්ක කරමින් ඔවුන්ගේ චිත්තවේගීය හෝ සමාජීය බලාපොරොත්තු උපයෝගී කරගනී. උදාහරණයක් ලෙස, ආදර වංචා (romance scams) වැනි අපරාධවලදී කාන්තාවන්ට බලපෑම් කිරීමට බොරු ආදර සබඳතා භාවිතා කරයි.

සමාජ-සංස්කෘතික බලපෑම්: ශ්‍රී ලංකාවේ සමාජ-සංස්කෘතික රටාවන් හේතුවෙන්, බොහෝ කාන්තාවන් තම පුද්ගලික තොරතුරු බෙදාගැනීමට හෝ බාහිර පුද්ගලයින් විශ්වාස කිරීමට පෙළඹෙන අතර, මෙය අන්තර්ජාල අපරාධකරුවන්ට ඔවුන්ව රැවටීමට ඉඩ සලසයි.

අන්තර්ජාල අපරාධවලින් ආරක්ෂා වීමට කාන්තාවන්ට ගත හැකි පියවර කිහිපයක්:

ආරක්ෂිත මුරපද භාවිතය: ශක්තිමත්, අනන්‍ය මුරපද භාවිතා කිරීම සහ ද්වි-සාධක සත්‍යාපනය (two-factor authentication) සක්‍රිය කිරීම.

සැක සහිත ඊමේල් හෝ පණිවිඩ පිළිබඳ සැලකිලිමත් වීම: නාඳුනන පුද්ගලයින්ගෙන් ලැබෙන ඊමේල් හෝ පණිවිඩවල ඇති සබැඳි (links) ක්ලික් කිරීමෙන් වැළකීම.

පුද්ගලික තොරතුරු බෙදා නොගැනීම: සමාජ මාධ්‍යවල හෝ වෙනත් අන්තර්ජාල වේදිකාවල බැංකු ගිණුම් තොරතුරු, ජාතික හැඳුනුම්පත් අංක වැනි තොරතුරු බෙදා නොගැනීම.

අන්තර්ජාල ආරක්ෂණය පිළිබඳ දැනුවත්භාවය: අන්තර්ජාල ආරක්ෂණය පිළිබඳ වැඩමුළු හෝ පුහුණුවීම්වලට සහභාගී වීම මඟින් අපරාධවලින් ආරක්ෂා විය හැක.

ශ්‍රී ලංකා පොලීසිය ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ, යම් අන්තර්ජාල අපරාධයකට ගොදුරු වුවහොත් හැකි ඉක්මනින් පැමිණිලි කිරීමට පියවර ගන්නා ලෙසයි. මෙමඟින් අපරාධකරුවන්ට එරෙහිව නීතිමය ක්‍රියාමාර්ග ගැනීමට හැකිවනු ඇත.