ලිංගික හිරිහැර චෝදනා නැගූ නයිජීරියානු මන්ත්රීවරිය සෙනෙට් සභාවෙන් දොට්ට
නයිජීරියානු සෙනට් සභාවේ සභාපති ගොඩ්ස්විල් අක්පාබියෝට එරෙහිව ලිංගික හිරිහැර චෝදනා එල්ල කිරීමෙන් අනතුරුව බ්රහස්පතින්දා දින කාන්තා සෙනට් මන්ත්රීවරියක් මාස හයක කාලයකට තහනමකට ලක් විය.
මේ නිසා උද්ඝෝෂණ පැනනැගී ඇති අතර මෙම සිද්ධිය නයිජීරියාවේ දේශපාලන ක්ෂේත්රයේ කාන්තාවන්ට මුහුණ දීමට සිදුවන අභියෝග සහ ලිංගික හිරිහැර ගැටලු පිළිබඳ පුළුල් සංවාදයක් ඇති කර තිබේ.
ආසන 109කින් යුත් මන්ත්රී මණ්ඩලයක කාන්තා මන්ත්රීවරියන් හතර දෙනෙකු පමණක් සිටින නයිජීරියාවේ දේශපාලනයේ ස්ත්රී නියෝජනය තවමත් අතිශය අසමානව පවතියි.
මෑතකදී සෙනටර් නටාෂා අක්පෝටි-උඩුආගන් සෙනට් සභාපති ගොඩ්ස්විල් අක්පාබියෝට එරෙහිව ලිංගික හිරිහැර චෝදනා එල්ල කරමින් මාධ්ය ප්රධාන ශීර්ෂ පාඨ වලට ලක් වූවාය.
අක්පෝටි-උඩුආගන් අක්පාබියෝට එරෙහිව මිලියන් 100ක (ඇමරිකානු ඩොලර් 64,000ක) වන්දි ඉල්ලමින් නඩුවක්ද ගොනු කර ඇත.
නටාෂා හදීසා අක්පෝටි නයිජීරියානු නීතිඥවරියක්, සමාජ ව්යවසායකයෙක් සහ දේශපාලකයෙක් වේ. ඇය 1979 දෙසැම්බර් 9 වන දින නයිජීරියානු පියෙකු සහ යුක්රේන මවකට දාව උපත ලැබුවාය.
1998 දී ඇගේ පියාගේ අභාවය ඇගේ මුල් ජීවිතයේ සුවිශේෂී සිදුවීමක් විය. නටාෂා අබුජා විශ්ව විද්යාලයේ නීතිය හදාරා පසුව ඩන්ඩී විශ්ව විද්යාලයෙන් තෙල් සහ ගෑස් කළමනාකරණය පිළිබඳ එම්බීඒ උපාධියක් ලබා ගත්තාය.
2005 දී නයිජීරියානු නීති විද්යාලයෙන් උපාධිය ලැබීමෙන් පසු, නටාෂා 2007 සිට 2010 දක්වා බ්රාස් එල්එන්ජී හි නීති උපදේශකවරියක් ලෙස සේවය කළාය.
නටාෂා 2019 දී සමාජ ප්රජාතන්ත්රවාදී පක්ෂය (එස්ඩීපී) යටතේ සෙනට් සභාව සඳහා තරග වැදුණු අතර, පසුව 2023 කොගි මධ්යම සෙනට් මැතිවරණය සඳහා පීඩීපී ප්රාථමික මැතිවරණයේ ජයග්රහණය කළාය. 2023 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී අභියාචනා අධිකරණය විසින් ඇය මැතිවරණයේ ජයග්රාහිකාව ලෙස ප්රකාශයට පත් කරන ලදී.
මෙම ආරවුල ආරම්භ වූයේ සෙනට් මන්ත්රී මණ්ඩලයේ ආසන සැකසීම පිළිබඳ ආරවුලකිනි. අක්පෝටි-උඩුආගන් දැනුම් දීමකින් තොරව ඇගේ ආසනය වෙනස් කිරීමට අක්පාබියෝ ගත් තීරණය සහ රැස්වීම් වලදී ඇය හඳුනාගැනීම ප්රතික්ෂේප කිරීම පිළිබඳව කෝපයට පත් වූවාය.
තත්ත්වය උත්සන්න වූයේ අක්පෝටි-උඩුආගන් සජීවී ටෙලිවිෂන් වැඩසටහනක දී අක්පාබියෝට ලිංගික හිරිහැර චෝදනා එල්ල කිරීමත් සමඟය. ඇය චෝදනා කළේ අක්පාබියෝ බහුවිධ අවස්ථාවලදී ඇය වෙත ලිංගික අවධානයන් යොමු කළ බවත්, ඇය ඒවා ප්රතික්ෂේප කිරීම නිසා සෙනට් සභාවේ ඇය පසෙකට කළ බවත් ය. අක්පෝටි-උඩුආගන් ප්රකාශ කළේ අක්පාබියෝගේ ක්රියා ප්රතිශෝධනාත්මක වූ බවත්, ඇගේ තත්ත්වය කථිකාචාර්යවරයෙකු සමඟ අනිසි හැසිරීමක යෙදීම ප්රතික්ෂේප කිරීම නිසා අසමත් වන සිසුවෙකුගේ තත්ත්වයට සමාන කළ හැකි බවත් ය.
අක්පාබියෝ මෙම චෝදනා ප්රතික්ෂේප කරමින් ඒවා "බොරු ගොන්නක්" ලෙස හැඳින්වීය. සෙනට් සභාවේ ආචාර ධර්ම කමිටුව අක්පාබියෝ නිර්දෝෂී බවත්, සෙනට් සභා නීති උල්ලංඝනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් අක්පෝටි-උඩුආගන් වරදකරු බවත් සොයා ගත් අතර, එය ඇය අත්හිටුවීමට තුඩු දුන්නේය.
අක්පෝටි-උඩුආගන් මාස හයකට අත්හිටුවන ලද අතර, ඇගේ දීමනා සහ ආරක්ෂාව ඉවත් කරන ලදී. මෙම තීරණය අබුජා හි උද්ඝෝෂණ ඇති කළේය, එහිදී අක්පෝටි-උඩුආගන් සහ අක්පාබියෝ යන දෙදෙනාගේම ආධාරකරුවන් විරෝධතා දැක්වූහ. බොහෝ දෙනෙක් පරීක්ෂණයක් අපේක්ෂාවෙන් අක්පාබියෝගේ ඉල්ලා අස්වීම හෝ අත්හිටුවීම ඉල්ලා සිටියහ.
උද්ඝෝෂකයින් පිරිසක් ජාතික මන්ත්රී මණ්ඩලය වට කරමින් කොගි මධ්යම සෙනටර්වරියට සහය ප්රකාශ කළහ. පෝස්ටර් රැසක් රැගත් උද්ඝෝෂකයෝ අක්පාබියෝගේ ඉල්ලා අස්වීම ඉල්ලා සිටියහ. කෙසේ වෙතත්, ජාතික මන්ත්රී මණ්ඩලයේ යෙදවූ පොලිස් නිලධාරීන් අක්පෝටි-උඩුආගන්ට සහය දක්වන උද්ඝෝෂකයින් විසුරුවා හැර ඔවුන්ට සංකීර්ණයට ප්රවේශ වීම වැළැක්වූහ.
මෙම සිද්ධිය නයිජීරියාවේ දේශපාලනයේ ලිංගික හිරිහැර සහ ස්ත්රී නියෝජනය යන ගැටලු පිළිබඳ වඩාත් පුළුල් සංවාදයකට යොමු කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ. 1999 සිට ප්රජාතන්ත්රවාදී පාලනයට නැවත පැමිණි පසු ස්ත්රී නියෝජනය වාර්තාගත පහළම අගයකට පහත වැටී ඇති රටක, කාන්තා ප්රජාතාන්ත්රික හඬවල් සඳහා ආරක්ෂාව සහ සහය වැඩි දියුණු කිරීම සඳහා කඩිනම් ක්රියාමාර්ග අවශ්ය වන බව පැහැදිලිය.
