ලංකාවට ලක්ෂ 2 හමාරට ආපු කාර් වලට සිදුවූ දේ..එක වාහනයක් ගත්තොත් වාහන 03ක් ගත්ත වගේ(PHOTOS)
Aruna
බොහෝ ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට වාහනයක් තිබීම පහසුවකට වඩා වැඩි දෙයක් - එය බොහෝවිට මේ වන විට අත්‍යවශ්‍ය දෙයක් බවට පත්ව ඇත.
එහෙත්, වාහනවල අධික මිල නිසා බොහෝ දෙනෙකුට මෙම සිහිනය සැබෑ කර ගත නොහැකිවී තිබේ.
අධික බදු, සීමා සහිත ආනයන හෝ වෙළඳපල සමපේක්ෂනය හේතුවෙන්, ශ්‍රී ලංකාව එහි දරුණුතම ආර්ථික අර්බුදයට මුහුණ දීමට පෙර සිටම වාහන මිල ඉතා ඉහළ මට්ටමක පැවතුනි.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ රජය යටතේ රට මුහුණ දුන් ආර්ථික අර්බුදය තුළ විදේශ සංචිත සංරක්ෂණය කිරීම සඳහා 2020 මාර්තු මාසයේදී හඳුන්වා දුන් වාහන ආනයන තහනම ප්‍රශ්නය තවත් උග්‍ර කළේය.
ආනයන තහනම ක්‍රමානුකූලව ලිහිල් කිරීම සඳහා නව රජයේ සැලසුම් සමඟ, මෙම අධික පිරිවැයට හේතුව කුමක්ද යන්න අවබෝධ කර ගැනීම සඳහා සාකච්ඡා දැන් විශේෂිත තැනකට පත්ව තිබේ.
කෙසේ වෙතත්, ගැටලුවේ හරය වන්නේ වාහන මිල අධික වීමට මූලික හේතුව ලෙස පවතින ශ්‍රී ලංකාවේ දිගුකාලීන බදු ප්‍රතිපත්තිය යි.
✅ශ්‍රී ලංකාවේ වාහන වල මිල✅
ලොව මිල අඩුම මෝටර් රථය ලෙස 2008 වසරේ ඉන්දියාවේ එළිදැක්වූ Tata Nano රථයේ මිල ආසන්න වශයෙන් රුපියල් ලක්ෂයක් (එකල රුපියල් 250,000ක් පමණ) විය.
කෙසේ වෙතත්, 2011 දී ශ්‍රී ලංකා වෙළඳපොළට හඳුන්වා දුන් විට Nano හි ආරම්භක මිල රුපියල් 925,000 (INR ලක්ෂ 3.8 ක් පමණ) වූ අතර එය එහි ඉන්දියානු මිල මෙන් හතර ගුණයකට ආසන්න විය.
2024 දෙසැම්බර් වන විට, ශ්‍රී ලංකාවේ භාවිතා කරන ලද Tata Nano මාදිලි වසර සහ තත්ත්වය අනුව, LKR මිලියන 1.2 සහ LKR මිලියන 2.3 අතර ලැයිස්තුගත කර ඇත.
Tata Nano දැන් ඉන්දියාවේ නිෂ්පාදනයේ නැත, නමුත් භාවිතා කරන ලද මාදිලි ඉතා අඩු මිලකට ලබා ගත හැකිය.
✅ මිල තුන් ගුණයකින් වැඩි කරන බදු බරක්✅
ශ්‍රී ලංකාවේ වාහන ආනයන බදු ගෝලීය වශයෙන් ඉහළම ඒවා අතර, වාහන කාණ්ඩය මත පදනම්ව 200% සිට 300% දක්වා පරාසයක පවතී.
Economic Policy Think Tank හි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී අධිනීතිඥ ධනනාත් ප්‍රනාන්දු පැහැදිලි කරන පරිදි, "ඔබ වාහනයක් මිලදී ගන්නා විට, ඇත්ත වශයෙන්ම ඔබ අමතර වාහන තුනක් සඳහා ගෙවනවා."
මෙම බදු, රාජ්‍ය ආදායම ඉපැයීම අරමුණු කරගත් අතරම, වාහන මිල සැලකිය යුතු ලෙස උද්ධමනය කරයි. ගැනුම්කරුවන් සඳහා, මෙය නිවාස හෝ අධ්‍යාපනය වැනි අත්‍යවශ්‍ය දේ සඳහා වෙනත් ආකාරයකින් ආයෝජනය කළ හැකි අනවශ්‍ය වියදම් ඇති කරයි.
✅ සීමා සහිත ආනයන සහ සැපයුම් හිඟය✅
ආර්ථික අර්බුදය තුළ වාහන ආනයනය තහනම් කිරීමට රජය ගත් තීරණය සැපයුම විශාල ලෙස අඩු කළ අතර, දෙවන වර්ගයේ වාහන පවා දැරිය නොහැකි තත්ත්වයට පත් වූ සමපේක්ෂන වෙළඳපොළක් නිර්මාණය කළේය.
"ඔබට ආනයන පාලනයක් තිබේ නම්, සෑම විටම සමපේක්ෂන මිල ගණන් පවතිනු ඇත," ප්‍රනාන්දු මහතා පවසයි.
මෙම සීමා කරන ලද සැපයුම වෙළඳපොලේ මිල වෙනස්වීමට බලපෑමක් ඇති කර ඇති අතර, පාවිච්චි කරන ලද වාහන සඳහා මිල බොහෝ විට නව මාදිලියේ මිල ඉක්මවා තිබීමට කණගාටුවට කරුණක්.
✅බලපත්‍ර, වංචා සහ වෙළඳපල අකාර්යක්ෂමතාව✅
ශ්‍රී ලංකාව තුළ, රජය විසින් ඉතිහාසගතව සුදුසුකම් ලත් රාජ්‍ය සේවකයින්ට සහනදායී වාහන ආනයන බලපත්‍ර ලබා දී ඇති අතර, ඔවුන්ට තීරු බදු අඩු කර වාහන ආනයනය කිරීමට ඉඩ ලබා දී ඇත. වාහන ආනයන බලපත්‍ර නිකුත් කිරීම ද මිල හැසිරවීමට බලපා ඇත.
“වාහන සඳහා 200% සිට 300% දක්වා බදු පනවා ඇති විට සහ තෝරාගත් කණ්ඩායම්වලට බලපත්‍ර ලබා දෙන විට, එය වංචා රැසකට දිරි දීමක් බව ප්‍රනාන්දු මහතා අවධාරණය කරයි.
මෙම අකාර්යක්ෂමතාවයන් වාහන මිලකරණයේ තවදුරටත් විකෘති කිරීම් ඇති කරමින් බලපත්‍ර සඳහා ද්විතීයික වෙළෙඳපොළක් ඇති කරයි.
✅විශේෂිත වාහන සඳහා ඉහළ ඉල්ලුමක්✅
දෙමුහුන් සහ විදුළි මෝටර් රථ වැනි ඇතැම් වර්ගවල වාහන, ඒවායේ ඉන්ධන කාර්යක්ෂමතාව සහ අඩු මෙහෙයුම් පිරිවැය හේතුවෙන් ඉහළ ඉල්ලුමක් පවතී.
මෙම අතිරේක ඉල්ලුම ඔවුන්ගේ මිල තවදුරටත් ඉහළ දමයි
✅වෙළඳපොලේ සමපේක්ෂන මිලකරණය✅
සීමා සහිත සැපයුම් සහ අවිනිශ්චිත ප්‍රතිපත්තිවල පරිසරයක් තුළ, වෙළෙන්දන් සහ විකුණුම්කරුවන් බොහෝ විට සමපේක්ෂන මිලකරණයේ යෙදේ.
ප්‍රනාන්දු මහතා පෙන්වා දෙන්නේ මෙය වත්මන් ක්‍රමයේ ඉතාම අවාසනාවන්ත ප්‍රතිඵලයක් බවයි: “භාවිතා කරන ලද වාහනවල පවා මිල ගණන් ප්‍රතිසංස්කරණය කළ හෝ අලුත්ම වාහනවලට වඩා බෙහෙවින් වැඩි ය.” එවැනි සමපේක්ෂනය හිඟකම සහ අවිනිශ්චිතතාවය මත වර්ධනය වන අතර, පාරිභෝගිකයින්ට සීමිත විකල්පයන් ඉතිරි කරයි.
✅ඉහළ පොලී ණය සහ මූල්‍ය අභියෝග✅
ලංකාවේ ගොඩක් අයට වාහනයක් ගන්නවා කියන්නේ ණයක් ගන්න එක. කෙසේ වෙතත්, ඉහළ පොලී අනුපාත - 14% සිට 16% දක්වා - මූල්‍යකරණය බරක් බවට පත් කරයි.
ප්‍රනාන්දු සඳහන් කරන්නේ, “මෙම වාහන මිලදී ගන්නා මධ්‍යම පාන්තික ජනතාව මේවා ලීසිං පදනම මත මිලදී ගන්නා අතර එහිදී ඔවුන්ට 14 සිට 16% දක්වා පොලී අනුපාතයක් ගෙවීමට සිදුවේ.”
මෙමගින් සාමාන්‍ය මිල ගණන් සහිත වාහන පවා බොහෝ පාරිභෝගිකයින්ට ළඟා විය නොහැකි බවක් දැනේ.
✅පොදු ප්‍රවාහනය සහ සීමිත සංචලන විකල්ප✅
තදබදය අවම කිරීම සහ පොදු ප්‍රවාහනය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ මාර්ගයක් ලෙස රජය ඉහළ බදු සාධාරණීකරණය කරන අතර, වර්තමාන ප්‍රවේශය පාරිභෝගිකයින් සඳහා තේරීම් සීමා කරයි.
“වාහනවලට වැඩිපුර බදු පැනවීමෙන් පොදු ප්‍රවාහනය දියුණු වෙන්නේ නැහැ. ඒ අනුව එය මිනිසුන් සඳහා තේරීම් සීමා කරනු ඇත.
පොදු ප්‍රවාහනය වැඩිදියුණු කිරීම අත්‍යාවශ්‍ය නමුත් එය පුද්ගලික සංචලතාවේ වියදමින් පැමිණිය නොහැක.
✅දේශීය නිෂ්පාදනය සීමිත විකල්පයකි✅
සමහරු විසඳුමක් ලෙස දේශීය නිෂ්පාදනය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින නමුත් ප්‍රනාන්දු ප්‍රවේශම් සහගත ය: “අපි අමුද්‍රව්‍ය ආනයනය කර එය මෙහි කිරීමට උත්සාහ කරන විට, නැවතත්, වාහනවල මිල අප ආනයනයට වඩා බෙහෙවින් මිල අධික වනු ඇත.”
ශ්‍රී ලංකාවට නිෂ්පාදනයේ තරඟකාරී වාසියක් අත්කර ගත නොහැකි නම්, දේශීය නිෂ්පාදනය ශක්‍ය විසඳුමක් නොවිය හැකිය.
✅පාරිභෝගිකයන් මත බර පැටවීම✅
ශ්‍රී ලංකාවේ වාහන මිල ඉහළ බදු, ආනයන සීමා කිරීම් සහ වෙළඳපල අකාර්යක්ෂමතාවයන් සමඟ පාරිභෝගිකයින් මත විශාල බරක් පටවන ආර්ථිකය කළමනාකරණය කිරීම ඉලක්ක කරගත් ප්‍රතිපත්තිමය තේරීම්වල සෘජු ප්‍රතිඵලයකි.
මෙම අභියෝග ආමන්ත්‍රණය කිරීම සඳහා බහුවිධ ප්‍රවේශයක් අවශ්‍ය වේ: ආදායම් උත්පාදනය සහ දැරිය හැකි මිල අතර සමතුලිතතාවයක් ඇති කිරීම සඳහා බදු අඩු කිරීම, සමපේක්ෂන මිල පාලනය කිරීම සඳහා ආනයන පාලනයන් ඉවත් කිරීම, පුද්ගලික සංචලතා විකල්ප ප්‍රවේශ විය හැකි බව සහතික කරන අතරම පොදු ප්‍රවාහනය වැඩිදියුණු කිරීම සහ ගැනුම්කරුවන්ට දැරිය හැකි මූල්‍ය විසඳුම් ලබා දීම.
ප්‍රනාන්දු මහතා පෙන්වා දෙන පරිදි, “රජයට යමෙකු දිරිගැන්වීමට අවශ්‍ය නම්, ඔවුන්ට තමාගේම වාහනයක් සොයා ගැනීමට හැකි වන පරිදි මුදල් දීම වඩා හොඳය.”
පද්ධතිය ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම සුළුපටු කාර්යයක් නොවන නමුත් සියලුම ශ්‍රී ලාංකිකයන් සඳහා සංචලනය සහ ආර්ථික සාධාරණත්වය ප්‍රවර්ධනය කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.
