රන් මිල ඉහළ යාමෙන් ලක්ෂ ගණන් අවදානමක - අනතුරු ඇඟවීමක්
ජාත්යන්තර වෙළඳපොළේ රන් මිල ශීඝ්රයෙන් ඉහළ යාමත් සමඟ, ශ්රී ලංකාවේ ස්වර්ණාභරණ කර්මාන්තයේ රැකියා 3 ලක්ෂකට ආසන්න පිරිසකට බලපෑම් එල්ල වීමේ අවදානමක් පවතින බවට අනතුරු ඇඟවීමක් නිකුත් වී තිබේ.
මෙම කර්මාන්තය දැනට සෘජුව සහ වක්රව රැකියා 300,000කට ආසන්න පිරිසකට සපයන අතර, රන් මිල ඉහළ යාමෙන් ජනතාවගේ ඉල්ලුම 50%කින් පමණ අඩු වීමේ ඉඩක් ඇති බව සඳහන් වේ.
අද (09) ජාත්යන්තර වෙළඳපොළේ රන් මිල අවුන්සයකට ඩොලර් 4,000ක වාර්තාගත ඉහළ අගය ඉක්මවා ගොස් ඇති අතර, වත්මන් මිල අවුන්සයකට ඩොලර් 4,035 සිට 4,052 දක්වා පවතී. මෙම ඉහළ යාම 2025 වසරේ තුළින් ඩොලර් 53%ක ඉහළගොස් ඇති අතර, එය ගෝලීය ආර්ථික අවිනිශ්චිතතාව සහ භූ දේශපාලනික ගැටලු හේතුවෙන් සිදුව ඇත.
ශ්රී ලංකාවේ රුපියල් මිල ගණන් ද ඉහළ ගොස් ඇති අතර:
24 කැරට් රන්: ග්රෑම් එකකට රු. 41,210 පමණ (අවුන්සයකට රු. 1,134,416 පමණ).
22 කැරට් රන්: ග්රෑම් එකකට රු. 37,780 පමණ (8 ග්රෑම් එකකට රු. 314,700 පමණ).
18 කැරට් රන්: ග්රෑම් එකකට රු. 30,910 පමණ.
මෙම ඉහළ මිල ගණන් ශ්රී ලංකාවේ රන් ආභරණ මිලදී ගැනීමේ උනන්දුව අඩු කර ඇති අතර, ඉල්ලුම 50%කින් පමණ පහත වැටීමේ ඉඩක් පවතින බව වාර්තා වේ.
සමස්ත ශ්රී ලංකා ස්වර්ණාභරණ සංගමයේ (All Ceylon Gold Jewellers Association) ලේකම් රාමන් බාලසුබ්රමනියම් මහතා පවසන්නේ, මෙම තත්ත්වය දිගු කාලයක් පැවතුනහොත් ස්වර්ණාභරණකරුවන්ට සේවකයින්ගේ තුන්වන සංඛ්යාවක් පමණ අඩු කිරීමට සිදුවනු ඇති බවයි. මෙම කර්මාන්තය ශ්රී ලංකාවේ සාම්ප්රදායික වෙළඳාම් ක්ෂේත්රයක් වන අතර, එය රැකියා 300,000කට ආසන්න පිරිසකට (සෘජු සහ වක්ර) සපයන බැවින්, රැකියා අහිමිවීම් "දොට්ට දැමීම්" (layoffs) නොවැළැක්විය හැකි බව ඔහු අනතුරු ඇඟවීම් කර ඇත.
ඉහළ මිල ගණන් හේතුවෙන් ජනතාව රන් ආභරණ මිලදී ගැනීම අඩු කර ඇත.
රංගන රන් ආනයන තහනම හේතුවෙන් දේශීය වෙළඳපොළේ මිල ජාත්යන්තර මිලට වඩා රු. 8,000ක පමණ වෙනසක් පවතින බව සඳහන් වේ, එය වැඩිදුර බලපෑම් එල්ල කර ඇත.
ආර්ථික අවිනිශ්චිතතා සහ භූ දේශපාලනික ගැටලු (උදා: යුද්ධ තර්ජන, මුදල් වෙළඳපොළ අස්ථාවරත්වය) මෙම ඉහළ යාමට හේතු වී ඇත
ශ්රී ලංකාවේ රංගන රන් ආනයන තහනම දිගු කාලයක් පැවති අතර, එය කර්මාන්තයේ ගැටලු වැඩිදුරටත් උග්ර කර ඇත. සංගමයේ ලේකම් රාමන් බාලසුබ්රමනියම් මහතා පවසන්නේ, මෙම තහනම හේතුවෙන් වෙළඳ හාම්පෙරළිවලට සීමා වී ඇති බවත්, රංගන රන් ආනයන ඉඩදීමෙන් මිල ගණන් ස්ථාවර කළ හැකි බවත් ය. මෙම තහනම රුපියල් ශක්තිමත් වීමත් සමඟ රන් මිල තවදුරටත් ඉහළ යාමට හේතු වී ඇත.
ඔක්තෝබර් 2025 සඳහා රන් මිල තවදුරටත් ඉහළ යාමේ පුරෝකථන ඇති අතර, මාසයේ අවසානය වන විට අවුන්සයකට ඩොලර් 4,141 දක්වා ඉහළ යා හැකි බව විශ්ලේෂකයන් පවසති. ශ්රී ලංකාවේ ස්වර්ණාභරණ සංගමය රංගන රන් ආනයන තහනම ඉවත් කිරීම සඳහා රජයෙන් ඉල්ලීම් කරමින් සිටින අතර, මෙම තත්ත්වය දිගු වුවහොත් ආර්ථිකයට බරපතල බලපෑම් එල්ල විය හැකිය. රජය සහ කර්මාන්ත හිමිවරුන් අතර සහයෝගීතාවය තුළින් මෙම ගැටලුව විසඳීමේ අවශ්යතාවය ඉස්මතු වේ.