රුසියාව චීනය පස්ස ගහනවද ? ලෝක බලවතුන්ගේ තීරණාත්මක යෝජනාව මෙන්න

මැද පෙරදිග කලාපයේ කොන්දේසි විරහිත සටන් විරාමයක් සඳහා රුසියාව, චීනය සහ පකිස්තානය විසින් එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. අමෙරිකාව විසින් ඉරානයේ න්‍යෂ්ටික මධ්‍යස්ථානවලට එල්ල කරන ලද ප්‍රහාර පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීම සඳහා 15 දෙනෙකුගෙන් යුත් එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලය ඊයේ (22) රැස්ව තිබෙනවා.

එම රැස්වීමේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ මහලේකම් ඇන්ටෝනියෝ ගුටරෙස් මහතා පවසා ඇත්තේ, " අමෙරිකාව විසින් ඉරාන න්‍යෂ්ටික මධ්‍යස්ථානවලට බෝම්බ හෙලීම භයානක ක්‍රියාවක් සනිටුහන් කරන අතර සටන් නතර කර ඉරාන න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන පිළිබඳ බරපතළ, තිරසාර සාකච්ඡාවලට නැවත පැමිණීමට අපි වහාම තීරණාත්මකව ක්‍රියා කළ යුතුයි." යනුවෙනි.

මානව හිමිකම් පිළිබඳ මහ කොමසාරිස්වරයා අද මෙරටට

රුසියාව, චීනය සහ පකිස්තානය විසින් 2025 ජූනි 22 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලයට (UNSC) යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කර ඇති අතර, එමගින් මැද පෙරදිග කලාපයේ "වහාම සහ කොන්දේසි විරහිත" සටන් විරාමයක් ඇති කිරීමට ඉල්ලා සිටින ලදී.

මෙම යෝජනාව ඉදිරිපත් වන්නේ එක්සත් ජනපදය ඉරානයේ න්‍යෂ්ටික පහසුකම්වලට එල්ල කළ ගුවන් ප්‍රහාරවලින් පසුව, ඉරානයේ ඉල්ලීම මත පැවති හදිසි ආරක්ෂක මණ්ඩල රැස්වීමකට පෙරය.

යෝජනාවේ ප්‍රධාන අරමුණ වූයේ: “විශ්වයේ භීෂණකාරී තත්ත්වය හා ආරක්ෂාව අර්බුදකාරී වීම නිසා තාවකාලිකව හෝ අවිධිමත්ව සටන් නවත්වන ලෙස ජාත්‍යන්තර සන්ධාන අනුමත කිරීම.”

යෝජනාවේ පසුබිම ප්‍රහාරය සහ තත්වය:

2025 ජූනි 21-22 රාත්‍රියේ එක්ක ජනපදය ඉරානයේ න්‍යෂ්ටික පහසුකම්වලට, විශේෂයෙන් ෆෝර්ඩෝ, නටන්ස් සහ ඉස්ෆහාන් යන ප්‍රදේශවලට ගුවන් ප්‍රහාර එල්ල කළේය.

ඇමරිකාව ඉරානයට පරාජය වෙයි ලෝකයක් ඉස්සරහම ලැජ්ජා වුණා B2 ප්‍රහාරය අසාර්ථකයි

එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් මෙම ප්‍රහාරය "පුදුමාකාර යුධමය සාර්ථකත්වයක්" ලෙස විස්තර කළ අතර, ඉරානයේ ප්‍රධාන න්‍යෂ්ටික පහසුකම් "විනාශ කළ" බව ප්‍රකාශ කළේය.

ඉරානයේ ප්‍රතිචාරය: ඉරානය මෙම ප්‍රහාරය "පැහැදිලි හා නීති විරෝධී ආක්‍රමණයක්" ලෙස හඳුන්වා, ආරක්ෂක මණ්ඩලයෙන් එය දැඩි ලෙස හෙළා දැකීමට ඉල්ලා සිටියේය.
ඉරාන එක්සත් ජාතීන්ගේ තානාපති අමීර් සයිඩ් ඉරවානි ප්‍රකාශ කළේ, එක්සත් ජනපදය සහ ඊශ්‍රායලයේ උත්සාහයන් විනාශ කළ බවත්, න්‍යෂ්ටික බලපත්‍ර ගිවිසුම (NPT) දේශපාලනික ආයුධයක් ලෙස භාවිතා කර ඇති බවත්ය.

කලාපීය උත්සන්නත්වය: මෙම ප්‍රහාරය ඉරාන-ඊශ්‍රායල් ගැටුමේ තවත් උත්සන්නත්වයක් ලෙස සැලකෙන අතර, එය 1979 ඉස්ලාමීය විප්ලවයෙන් පසු ඉරානයට එරෙහිව බටහිර රටවලින් එල්ල වූ විශාලම යුධමය ක්‍රියාමාර්ගයයි.

යෝජනාවට හේතු වී ඇති තත්ත්වයන්

1. මධ්‍ය පෙරදිග ආරවුල (Iran – Israel – USA)

ඉරානය සහ ඊශ්‍රායලය අතර උණුසුම් සටන් ක්‍රියා

ඇමෙරිකාව ඉරානයට ගසා දැමූ ගුවන් ප්‍රහාර

සාමාන්‍ය ජනතාවට වන හානි

රුසියාවෙන් ඉරානයට න්‍යෂ්ටික ආයුධ දැන් තමයි හරියටම යුද්දේ පටන් ගන්නේ

2. අධික බෝම්බ ප්‍රහාර, විදේශීය හමුදා ක්‍රියාකාරකම්

අවිධිමත් බෝම්බ ප්‍රහාර ජනතාවට වන විශාල බලපෑම්

මුහුදු සහ ගුවන් මාර්ගවල ආරක්ෂක අවදානම් තත්ත්වයන්

3. අමෙරිකාවගේ මූලික මූලධර්මවලට විරුද්ධ යැයි චීනය පැවසීම

චීනය පවසා තිබුණේ: “මෙවැනි ප්‍රහාර සහ සටන් අභ්‍යන්තර නීතියට හා ජාත්‍යන්තර නීතියට සපිරෙන්නෑ” යනුවෙනි. 

රටේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් සියලු තීරණ ගන්නවා -ඉරාන විදේශ අමාත්‍ය